Nieuw lotingssysteem besproken door raadsleden Haarlem op 25 september

Zoals we al vorige week schreven (update nieuw lotingssysteem) vergaderde afgelopen donderdag, 25 september, de Commissie Samenleving van de gemeente Haarlem. Punt 7 op de agenda was een brief van de wethouder van Onderwijs "inzake herziening regeling aanmelding en inschrijving VO per schooljaar 2014- 2015", over het nieuwe lotingssysteem dus. De brief staat hier.

Bijlage bij deze brief is een omschrijving van de nieuwe regeling, zoals opgesteld door de gezamenlijke schoolbesturen (Regionale Besturen Overleg Zuid-Kennemerland, RBOZK). In de bijlage lezen we helaas nog geen antwoorden op de vragen die we hier elders gesteld hebben. Hopelijk geeft het Brugboek daar antwoord op.

Voorafgaand aan de bespreking van de brief was er een inspreker met een aantal punten van kritiek op de nieuwe regeling.

De vergadering is terug te luisteren op de website van de gemeente. Agendapunt 7 begint om 41:35.

Het punt waar wij hier al eerder over schreven, de bizarre planning van verplichting eindcito na plaatsing op de middelbare school werd uitgebreid besproken.

Een uitgebreide reactie volgt hier op deze blog; in de tussentijd meldt Haarlems Dagblad dat de raadsleden positief zijn over sneller loten.

Wat verandert er dit jaar voor groep 8? De verplichte eindtoets

Tot dit schooljaar (2014-2015) konden basisscholen er zelf voor kiezen of ze een eindtoets wilden afnemen. Sinds dit schooljaar (2014-2015) is het afnemen van een eindtoets in groep acht voor alle basisscholen verplicht (bron rijksoverheid.nl). Er is ook een site voor de centrale eindtoets.

Het tijdstip van de centrale eindtoetsen staat vast. De centrale eindtoets (papieren versie) wordt afgenomen op 21, 22 en 23 april 2015.

Bij wijze van uitzondering mogen basisscholen alleen dit schooljaar nog op een ander moment eindtoetsen afnemen. Ook mogen scholen andere toetsen gebruiken dan de centrale eindtoets, maar alleen dit jaar nog.

Als je eindtoets hoger uitvalt dan je advies dan is het mogelijk dat het advies wordt bijgesteld (in overleg met school en ouders). Valt je eindtoets lager uit dan je advies dan verandert er niets.

De tijdslijn van advies en toetsen is wat bizar.

• 1 maart krijgen leerlingen uiterlijk het advies van hun leerkracht (zoals we eerder besproken is dit jaar het advies van de leerkracht leidend)
• 27 maart krijgen leerlingen in Haarlem e.o. te horen op welke school ze geplaatst zijn
• 21-23 april maken de leerlingen de verplichte eindtoets
• 18 mei (ongeveer) zijn de uitslagen van de verplichte eindtoets bekend. Op dat moment kunnen de adviezen dus bijgesteld worden als de resultaten van de eindtoets hoger uitvallen dan het advies.

Er zijn 2 opvallende zaken in deze planning:
Als de minister zoveel waarde hecht aan het advies van de leerkracht, waarom is dan de eindtoets, die wordt afgenomen *na* het advies, verplicht? Wordt daarmee de waarde van het advies niet verzwakt?

Op het moment dat de resultaten van de eindtoetsen bekend zijn (rond 18 mei), hebben alle Haarlemse leerlingen al een plek toegewezen gekregen op een middelbare school. Een hoger advies betekent vaak een andere klas en soms ook een andere school. Maar de plaatsen zijn al vergeven en de klassen zijn al vol. Hoe gaan de Haarlemse scholen dat regelen?

Wordt vervolgd...

Geen loting-ellende meer in Haarlem? Een update

Op 12 september schreven we een eerste reactie op het artikel Scholen: Einde aan loting-ellende brugklas in Haarlems Dagblad.

In onze reactie noemden we al een aantal onbeantwoorde vragen. Totdat het Brugboek verspreid is in oktober zullen er vragen blijven - daarna misschien ook wel. Er is ondertussen wel door meerdere partijen geschreven over het nieuwe lotingssysteem. Helaas blijkt daaruit dat het nieuwe systeem niet wezenlijk verschilt van het oude systeem.

Op de site van Dunamare (schoolbestuur openbare middelbare scholen in Haarlem e.o.) staat een artikel "Herziening Haarlemse lotingsprocedure vo-scholen".
Op de blog van een groep 8-leerkracht in Haarlem staat een stuk "Nieuw lotingsysteem Zuid-Kennemerland".
De basisscholen hebben ook informatie verspreid aan ouders.

De stukken spreken elkaar op 1 punt tegen.
In het stuk van Dunamare en in de informatie verspreid door basisscholen staat dat de aanmelding en de eerste lotingsronde plaatsvinden op de afzonderlijke scholen. Vervolgens komen alle scholen bij elkaar voor de kinderen die nog niet geplaatst zijn.
In het tweede stuk hierboven staat dat alle scholen direct al na de aanmeldingen bij elkaar komen.

Centrale of afzonderlijke aanmelding en/of loting kan veel uitmaken.

Ook in de brief van de wethouder Onderwijs aan de leden van de commissie Samenleving ("Herziening regeling 'aanmelding en inschrijving brugklas VO' per schooljaar 2014-2015") staat dat de procedure begint met aanmelding en loting op de afzonderlijke scholen.

Deze brief van de wethouder staat op de agenda van de eerstvolgende vergadering van de Commissie Samenleving van de gemeente Haarlem. De vergadering vindt plaats op 25 september 2014 om 21:30 en is open voor belangstellenden, dus wilt u meer weten - kom naar de vergadering in het stadhuis!

Meer informatie: agenda vergadering commissie Samenleving 25 september 2014

Achtergrond: waarom wordt er in Haarlem geloot? (deel 2)

In deel 1 schreven we al over de financiering van schoolgebouwen door de gemeente als reden voor loting in Haarlem. In dit deel schrijven we over een andere soort financiering, namelijk de financiering van het onderwijs zelf.

Financiering van onderwijs

Naast de financiering van de schoolgebouwen door de gemeente worden middelbare scholen gefinancierd door het Rijk middels een bedrag per leerling per jaar. Dat bedrag ligt op dit moment rond de 7.300 euro (bron). Met dit geld worden o.a. de leerkrachten en de lesmaterialen betaald. Een klas begint pas te 'rekenen'  vanaf 21 of 22 kinderen. Met minder leerlingen moet de school er geld op toeleggen. Daarom zijn scholen er bij gebaat om de klassengrootte boven 22 te houden en nog liever boven de 25 leerlingen.

Stel: school A heeft op Havo-niveau 40 aanmeldingen en school B heeft er 14. Er zijn dan meerdere manieren om de leerlingen te spreiden.

School A kan 2 klassen van 20 leerlingen maken, maar dat 'rekent' niet. De financiering per leerling is onvoldoende om voldoende leerkrachten voor 2 klassen te betalen. School A kan ook 1 klas van 27 maken en 1 klas van 13, maar ook dat is financieel onaantrekkelijk. Het is financieel aantrekkelijker voor school A als 10-13 kinderen elders naar school gaan. School B heeft juist die 10-13 leerlingen meer nodig om de klas financieel haalbaar te maken. Het is in dit voorbeeld dus voor beide scholen aantrekkelijker om de werkelijke plaatsen anders te verdelen dan de aanmeldingen. Zodoende komen we op een verdeling van 27 leerlingen op school A en 27 leerlingen op school B door 13 leerlingen uit te loten voor school A.

Het is natuurlijk ook denkbaar dat school A 30 leerlingen aan wil nemen en er maar 10 uit wil loten. De inkomsten van deze klas nemen namelijk sterker toe per extra leerling dan de de inspanning voor deze klas. Immers, de kosten voor de leerkrachten voor deze klas worden al gedekt door de leerling-bijdrage van de eerste 27 leerlingen. Zodoende kan het zijn dat school A slechts 10 leerlingen uit wil loten. School B zit dan met een klas van 24 leerlingen, eigenlijk te weinig in financiële zin.

Er kan in dit verband een verschil gemaakt worden tussen zelfstandige scholen en scholen die samen met andere scholen onder een bestuur valt. In het geval van een zelfstandige school zal de wens om grote klassen te maken sterker zijn dan in het geval van een school die onder een bestuur met meerdere scholen valt.

Stel in het voorbeeld hierboven dat school A en school B beide onder hetzelfde schoolbestuur vallen, dan komen de leerling-bijdragen van alle leerlingen uiteindelijk bij hetzelfde bestuur. Het is dan in theorie aan het bestuur om te bepalen wat de optimale verdeling is van de leerlingen over de scholen.
Vallen de scholen niet onder hetzelfde bestuur dan is overleg tussen de scholen nodig om tot een optimale verdeling te komen. Dit overleg vond in de vorige regeling plaats na de 1e lotingsronde. Ook in de nieuwe regeling zal dit overleg plaatsvinden.

Dit fictieve voorbeeld laat zien dat loting niet in het belang van het kind plaats vindt. Het anders indelen van de kinderen dan zij zelf hebben aangegeven heeft een financiele reden.

Financiering door de rijksoverheid:
http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/voortgezet-onderwijs/lesgeld-en-schoolkosten-voortgezet-onderwijs

Achtergrond: waarom wordt er in Haarlem geloot? (deel 1)

Op deze pagina vertellen we over de 1 van de redenen waarom er geloot wordt in Haarlem. Het blijkt dat veel mensen de achtergronden van het loten in Haarlem niet kennen en daardoor niet goed begrijpen waarom er überhaupt geloot wordt.

Net als zoveel andere zaken draait de plaatsing op de middelbare school o.a. om geld. Scholen hebben simpelweg niet genoeg geld om iedereen te plaatsen die een plaats wil.

Er is hier sprake van 2 geldstromen: financiering van schoolgebouwen en financiering van onderwijs. In dit deel kijken we naar de financiering van de schoolgebouwen. In het volgende deel kijken we naar de financiering van het onderwijs zelf.

Financiering van schoolgebouwen

Op de site van de Rijksoverheid staat te lezen: "Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs." De gemeente Haarlem is dus verantwoordelijk voor de schoolgebouwen binnen de gemeentegrenzen.  In het verleden, als een school meer leerlingen wilde aannemen dan er klaslokalen waren, dan betaalde de gemeente Haarlem voor noodlokalen. Het kwam wel eens voor dat deze noodlokalen het daaropvolgende schooljaar alweer overbodig waren omdat er juist op een andere school teveel leerlingen waren aangenomen dan dat er klaslokalen waren. De noodlokalen bij de eerste school werden dan afgebroken en andere noodlokalen werden bij de tweede school geplaatst.
Om een eind te maken aan deze kostbare gang van zaken heeft de gemeente Haarlem in 2008 besloten dat zij geen noodlokalen meer zou financieren en heeft zij met de middelbare scholen afgesproken dat de scholen zelf zorgen voor de verdeling van de leerlingen onder de beschikbare scholen/klaslokalen. De doelstelling van deze afspraak was een betere spreiding van de leerlingen over de beschikbare plekken.
Deze afspraak gaat er overigens wel van uit dat er op de scholen bij elkaar minimaal evenveel plekken zijn als leerlingen die zich aanmelden. Daarover later/elders meer.

Middelbare scholen hanteren dus vanwege deze afspraak een maximum aantal brugklassers, waarbij de rest elders terecht moet. Een school kan alleen zoveel leerlingen aannemen als zij een plaats kan bieden in de bestaande schoolgebouwen.
Eén manier om kinderen te verspreiden over beschikbare klaslokalen is via loting. (Er zijn ook andere manieren, zoals selectie aan de poort, die ieder ook hun eigen tekortkomingen hebben.)

In het volgende deel kijken we naar de financiering van het onderwijs zelf en de gevolgen daarvan voor de loting.

Belangrijk nieuws - geen uitgelote groep 8-kinderen meer!

Vandaag op de site van het Haarlems Dagblad - morgen in de krant?

Scholen: einde aan loting-ellende brugklassers

De gezamenlijke schoolbesturen in Haarlem e.o. hebben eindelijk gekozen voor een "einde aan loting-ellende brugklassers". Er komt een nieuw systeem waarbij kinderen 5 voorkeursscholen opgeven, in volgorde van voorkeur. Kan je niet naar de school op plek 1, dan krijg je een plaats op een van de andere vier.

Hoe dit systeem precies gaat werken staat niet in het artikel.
- moet je precies 5 scholen opgeven?
- wat gebeurt er als je 3 scholen opgeeft?
- wat als er maar 3 scholen zijn waar je met jouw advies heen kan?
- is er meer kans dat je op de 2e school komt dan op de 4e?
- wat is de kans dat je op de 5e school komt?
- heeft postcode nog een rol? geldt dit voor dezelfde grote regio als voorheen?

De antwoorden op deze en andere vragen gaan wij hier zo snel mogelijk melden. Wordt vervolgd.